Hoogsensitief (HSP) ben je als jouw zenuwstelsel gevoeliger is dan gemiddeld. Externe prikkels en indrukken, waaronder harde geluiden, licht of pijn, komen sterker binnen. Ook interne prikkels, dus prikkels die je gedachtewereld beïnvloeden, maken meer indruk wanneer je hoogsensitief bent. Uit Wetenschappelijk kent hoogsensitiviteit twee hoofdkenmerken:
- Verhoogde opmerkzaamheid (prikkels)
- Diepgaande verwerking van informatie
Vroegen werden HSP’ers neergezet onder de groep mensen die verlegen of introvert waren, omdat hoogsensitiviteit een onbekend begrip was. Tegenwoordig noemt men deze personen hoogsensitieve of gevoelige mensen.
In deze blog vertellen we je wanneer je hoogsensitief bent en wat de kenmerken zijn.
Kenmerken van hoogsensitiviteit:
Hieronder vind je alle kenmerken, wanneer je mogelijk hoogsensitief bent. Het hoeft niet te betekenen, dat je ze allemaal hebt, maar mogelijk wel een (groot) deel ervan. Kenmerken zijn:
- Je neemt veel details waar
- Je handelt gewetensvol
- Je denkt diep over dingen na
- Je weet of voelt vaak wat je nodig hebt
- Je voelt je vaak niet begrepen
- Je voelt je anders dan anderen
- Je neemt non-verbale signalen van anderen waar
- Je reageert sterker dan gemiddeld op geluiden, licht en of geuren
- Je voelt de sfeer in een groep aan
- Je bent gericht op anderen en hun behoeften
- Je trekt je regelmatig terug
- Je wilt graag overzicht voordat je beslist of in actie komt
- Je houdt van harmonie in jezelf en om je heen
- Je voelt emoties en stemmingen van anderen aan
- Je bent graag behulpzaam
- Je bent regelmatig hard voor jezelf
- Je hebt een diepgaande manier van verwerken
- Je vindt een-op-een contact fijner dan groepscontact
- Je denkt niet alleen aan jezelf maar ook aan het groepsbelang
- Je kunt originele oplossingen bedenken in complexe situaties
- Je hebt een sterk rechtvaardigheidsgevoel en komt voor de underdog op
- Je bent geneigd tot overanalyseren zoals denken in doemscenario’s
- Je raakt sneller overprikkeld (je ervaart bijvoorbeeld kortsluiting, verwarring, sterk emotioneel, prikkelbaarheid, leegte of chaos in je hoofd)
- Je denkt soms te complex of anderen vinden dat je ingewikkeld doet
- Je kunt snel verbanden leggen en denkt daardoor soms sneller in stappen vooruit
- In de natuur laad je jezelf op
- Je vindt het (soms) lastig om met veranderingen om te gaan, vooral als het plotseling is
- Je hebt regelmatig tijd nodig voordat je een antwoord geeft of een keuze maakt
Dit geeft vast meer helderheid over waarom je meer dan gemiddeld de behoefte hebt aan tijd voor jezelf (ME-TIME) ofterwijl verwerkings-en hersteltijd, waarom situaties soms langer blijven hangen en wat maakt dat je niet altijd een ‘gevat antwoord’ klaar hebt staan.
Wanneer ben je hoogsensitief?
Als jij jezelf sterk herkent in veel van de bovenstaande kenmerken en de volgende onderste 6 kenmerken, dan mag je ervan uitgaan dat je hoogsensitief bent.
Rijke belevingswereld
Waar elke HSP’er zich wel in kan herkennen is het hebben van een rijke belevingswereld. Je kunt diep ontroerd raken door kunst en muziek. Daarnaast kan je wegdromen bij mooie gedachten over de toekomst en fantaseer je veel. Dit kan ertoe leiden dat je slecht kunt concentreren bij bezigheden, maar heeft ook een sterke positieve kant.
Door te fantaseren heb je een grotere kans om deze fantasieën werkelijkheid te maken en te doen waar je gelukkig van wordt. Als je geen dromen hebt, dan kun je ze ook niet vervullen. Je moet er alleen voor oppassen dat het je niet afleidt van andere belangrijke zaken, zoals taken op je werk of school.
Sterk rechtvaardigheidsgevoel
Nog een hele herkenbare is het hebben van een sterk rechtsvaardigheidsgevoel. Dit is goed bedoeld, maar kan ook leiden tot conflicten. Je zegt op een directe manier wat je vindt en vindt dat iedereen moet opkomen voor de zwakkeren in de samenleving. Je bent zelf eerlijk, integere en betrouwbaar en verwacht dit ook van anderen. Je neemt het op voor anderen als zij dit zelf minder goed kunnen en hebt de neiging om een ander te helpen/verdedigen.
Je laat je niet manipuleren en bent recht door zee. Dit kan nog wel eens botsen als iemand lijnrecht tegenover je komt te staan. Het rechtvaardigheidsgevoel is zo sterk dat je de negatieve consequenties niet altijd goed in ziet.
Inlevingsvermogen
Ook is het mogelijk dat het inlevingsvermogen van iemand met HSP een stuk sterker is dan iemand zonder HSP. Een goed inlevingsvermogen betekent veel respect voor anderen en je wilt dan ook gelijkwaardigheid in je relaties. Of het nu gaat om een liefdesrelatie of een vriendschap. Je kunt door je inlevingsvermogen goed luisteren, oprechte interesse tonen en voelt aan wat je wel of niet kunt zeggen. Je hebt daarmee ook oog voor non-verbale communicatie en respecteert de keuzes van de ander. Ook als je het liever zelf ander had gezien. Het komt erop neer dat je precies weet wat er onder de radar speelt.
Sterke verbinding met de natuur
HSP’ers hebben vaak een sterke verbinding met de natuur. Hier komen ze helemaal tot rust en kunnen ze zich terugtrekken als de prikkels je even teveel wordt. De natuur werkt ontspannend en het voorkomt dat u overprikkeld raakt. Als je een drukke activiteit op de planning hebt staan dan kan je het beste voor en na die tijd een bezoekje brengen aan de natuur om je rust te pakken.
De sterke verbinding met de natuur komt niet alleen door de rust, maar ook omdat je planten en dieren beter aanvoelt. In de natuur sta je beter met ze in contact dan bijvoorbeeld in een drukke stad.
Goede intuïtie
Een ander kenmerk van HSP is een goed intuïtie. Jouw hersenen nemen beslissingen voordat je hier bewust van bent. Soms weet je ineens wat er aan de hand is of hoe je iets moet oplossen. Bij fysieke intuïtie ontvang je subtiele lichaamssignalen en kun je ook in jouw lichaam voelen wat een ander voelt. Bij emotionele intuïtie krijg je informatie via jouw gevoelens en bij mentale intuïtie krijg je creatieve ideeën.
Verder bestaat er ook nog omgevingsintuïtie, waarbij je onder meer vanuit wat je leest of ziet signalen oppikt. De laatste intuïtie is de spirituele intuïtie, waarbij je mogelijk impressies over het verleden en de toekomst door krijgt door dingen aan te raken.
Intensievere waarneming
Een passend kenmerk van iemand met HSP is dat hij of zij intensief en gedetailleerd waarneemt. Het kan zijn dat je iets hoort of ziet dat een ander helemaal niet is opgevallen. Daarnaast heb je het vermogen om de stemming en de sfeer in de groep goed aan te voelen.
Ook ervaar je de stemming van jezelf veel sterker dan anderen dit bij zichzelf ervaren. Als je een negatievie stemming ervaart achter een glimlach van de ander, dan kan dit leiden tot negatieve gevoelens. Maar het kan ook zeer waardevol zijn om de stemming goed aan te voelen, omdat je hier goed op kunt anticiperen.
Hoogsensitiviteit en balans
Voor een HSP’er is het extra belangrijk om je eigen intuïtie en gevoel te volgen in een drukke en stressvolle maatschappij. Daarnaast is het aan te raden om dicht bij jezelf te blijven en niet teveel uit je comfort zone te stappen. Als jij jouw hoogsensitiviteit onder controle hebt en daarnaast een goede balans creëert tussen werken en ontspannen, dan is deze eigenschap echt een kracht en kan het je ver brengen in het leven.
Mocht de balans niet goed zij, beheers je jouw hooggevoeligheid onvoldoende en heb je jezelf daarnaast voor een langdurige periode blootgesteld aan teveel prikkels zonder voldoende op te laden, dan raakt jouw batterij leeg. Met als gevolg overspannenheid of zelfs een burn-out. Aangezien je als HSP’er gevoeliger bent voor het ontwikkelen van angstklachten, depressieve klachten, stress en burn-out, onzekerheid en hechtingsproblemen (angst voor afwijzing) is het erg belangrijk om je hoogsensitiviteit onder controle te krijgen. Het meest belangrijke, leer je grenzen kennen en geef dit tijdig aan en slaap vooral voldoende. Dit heb je extra nodig.
Wil je graag weten hoe je beter kunt omgaan met HSP? Lees het in deze blog!